Silk Road (bozor)
| Silk Road | |
|---|---|
 | |
 | |
| Joriy holati | 2-oktyabr 2013-yil FBI tomonidan yopilgan |
| Tijoratmi | Ha |
| Sayt turi | elektron savdo maydoni, qora bozor |
| Roʻyxatdan oʻtish | Shart |
| Qaysi tillarda | ingliz tili |
| Muassisi | Ross William Ulbricht (Dread Pirate Roberts)[1] |
| Ochilgan sanasi | fevral 2011 |
| Aylanma mablagʻi | oyiga 1,2—1,9 mln dollarga baholangan (2012)[2][3]; 2,5 yil ichida— 9,5 mln bitkoinga (FBI soʻzlariga koʻra)[4] |
| URL | silkroad6ownowfk.onion TOR[5][6] |
Silk Road (Ingliz tilidan — Silk Road) anonim onlayn savdo platformasi boʻlib, Tor anonim tarmogʻining.onion zonasida joylashgan va 2011-yildan 2013-yilgacha faoliyat yuritgan. Sotilgan tovarlarning aksariyati noqonuniy edi, ammo sayt egalari oʻgʻirlangan bank kartasi tafsilotlarini, qalbaki pullarni, bolalar pornografiyasini, shaxsiy maʼlumotlarni, qotillik xizmatlarini va qurollarni sotish va sotib olishni taqiqlagan edilar. Sayt mahsulotlarining 70 foizini tashkil etgan noqonuniy psixofaol moddalarni sotish bilan mashhur boʻlgan, ularga qoʻshimcha ravishda boshqa tovarlar, jumladan, pornografiya yoki noqonuniy kitoblarning elektron nusxalari sotilgan.
Sayt egasi Ross William Ulbricht bir necha bor oʻzining libertarian qarashlarini eʼlon qilgan va davlat iqtisodiy qoidalarini tanqid qilgan[7].
Tavsif
[tahrir | manbasini tahrirlash]Xaridorlar va sotuvchilar barcha pul operatsiyalarini bitcoin kriptovalyutasi orqali amalga oshiradilar, bu Tor bilan birgalikda tranzaktsiya ishtirokchilarining anonimligini va toʻlovni qulflash qilishning mumkin emasligini taʼminlaydi. Xaridorlar Silk Roadda bepul roʻyxatdan oʻtadilar va sotuvchilar firibgarlik xavfini kamaytirish uchun auksion orqali hisob sotib olishlari shart.
Mahsulotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]2013-yil mart holatiga koʻra, doʻkonda 10 mingdan ortiq mahsulot sotilgan, ularning 70 foizi barcha yoki koʻpchilik mamlakatlarda taqiqlangan psixofaol moddalardir (340 turdagi)[8][9][10], ulardan eng mashhurlari MDMA, LSD va marixuana edi.[9][11]. Geroin kabi opioidlar ham tijoratda mavjud edi[12], ammo ularga talab juda past edi[9][11] .
Doʻkon qoidalari bolalar pornografiyasini, bank kartalari maʼlumotlarini, suiqasd buyurtmalarini, ommaviy qirgʻin qurollarini sotishni taqiqlaydi[8][13].
Saytda shuningdek, kitoblar, zargarlik buyumlari, pornografiya kabi muomalasi taqiqlanmagan oz sonli tovarlar sotilgan[14].
Silk Road egasi qurol sotish uchun xuddi shunday „The Armory“ nomli doʻkon ochgan, ammo talab pastligi sababli 2012-yilda uni yopgan[15][16].
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „Criminal Complaint“ (inglizcha). United States of America (27-sentabr 2013-yil). — Текст объявления, предъявленного предполагаемому создателю магазина. 2013-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-oktabr 2013-yil.
- Podpolnaya birja Silk Road narastila oboroti do $22 mln v god (Wayback Machine saytida 25-dekabr 2012-yil sanasida arxivlangan) Andoza:Wayback 2 // Jurnal „Xaker“, 08.08.2012
- 'Silk Road' website called the Amazon of heroin, cocaine Andoza:Wayback 2 // ABC Action News report, Jun 10, 2011(ingl.)(video)
- ALEXIS C. MADRIGAL, Libertarian Dream? A Site Where You Buy Drugs With Digital Dollars Andoza:Wayback 2 // The Atlantic, JUN 1 2011(ingl.)
- Brennon Slattery, U.S. Senators Want to Shut Down Bitcoins, Currency of Internet Drug Trade (Wayback Machine saytida 19-avgust 2012-yil sanasida arxivlangan) Andoza:Wayback 2 // PC World, Jun 10, 2011(ingl.)
- Brett Wolf, Senators seek crackdown on „Bitcoin“ currency (Wayback Machine saytida 6-noyabr 2015-yil sanasida arxivlangan) Andoza:Wayback 2 // Reuters, Jun 8, 2011(ingl.)
- Eileen Ormsby, The drugʻs in the mail Andoza:Wayback 2 // The Age, Victoria, April 27, 2012(ingl.)
- Eileen Ormsby, „The new underbelly“ Andoza:Wayback 2 // The Sydney Morning Herald, June 1, 2012(ingl.)
- Joshuah Bearman, Nerasskazannaya istoriya Silk Road Andoza:Wayback 2 // spacemorgue.com, perevod stati The Untold Story of Silk Road: Part 1 Andoza:Wayback 2, Part 2: The Fall Andoza:Wayback 2, wired, 2015, 04-05
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „В США арестовали "повелителя" темной стороны интернета“. РБК (2-oktabr 2013-yil). 3-oktabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-oktabr 2013-yil.
- ↑ Nicolas Christin. „[1207.7139] Traveling the Silk Road: A measurement analysis of a large anonymous online marketplace“. Arxiv.org (30-noyabr 2012-yil). 8-mart 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-dekabr 2012-yil.
- ↑ „Monetarists Anonymous“ (inglizcha). The Economist (29-sentabr 2012-yil). 2013-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ Виктор Степанов. „Великий колесный путь. Власти США закрыли интернет-магазин наркотиков Silk Road“. Lenta.ru (3-oktabr 2013-yil). 6-oktabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-oktabr 2013-yil.
- ↑ „Take A Trip Down The Revamped Silk Road Website“. 4-avgust 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-iyul 2013-yil.
- ↑ {{Veb manbasi |url=http://dailyanarchist.com/2011/06/21/how-and-why-to-get-to-silk-road/ |title=How And Why To Get To Silk Road |access-date=31-iyul 2013-yil |archive-date=16-iyul 2013-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20130716143727/http://dailyanarchist.com/2011/06/21/how-and-why-to-get-to-silk-road/ |deadlink=no
- ↑ Andy Greenberg. „Collected Quotations Of The Dread Pirate Roberts, Founder Of Underground Drug Site Silk Road And Radical Libertarian“ (inglizcha). Forbes (29-aprel 2013-yil). 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-oktabr 2013-yil.
- ↑ 8,0 8,1 James Ball. „Silk Road: the online drug marketplace that officials seem powerless to stop“. The Guardian (22-mart 2013-yil). 29-aprel 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-aprel 2013-yil.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 „The most popular drugs bought with bitcoin on Silk Road — Quartz“. 22-yanvar 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-yanvar 2014-yil.
- ↑ Adrian Chen. „The Underground Website Where You Can Buy Any Drug Imaginable“ (inglizcha). Gawker (1-iyun 2011-yil). 26-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-iyun 2011-yil.
- ↑ 11,0 11,1 „Use of Silk Road, the online drug marketplace, in the UK, Australia and the USA — Barratt — Addiction — Wiley Online Library“. 22-yanvar 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-yanvar 2014-yil.
- ↑ Anonymous. „Silk Road: A Vicious Blow to the War on Drugs“ (inglizcha). The Austin Cut (1-yanvar 2012-yil). 18-aprel 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-oktabr 2012-yil.
- ↑ Amrutha Gayathri. „From marijuana to LSD, now illegal drugs delivered on your doorstep“. International Business Times (11-iyun 2011-yil). 23-may 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-aprel 2013-yil.
- ↑ „Компьютерра " События“. 23-mart 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-mart 2014-yil.
- ↑ Adrian Chen. „Now You Can Buy Guns on the Online Underground Marketplace“. Gawker (27-yanvar 2012-yil). 2013-yil 30-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ Justin Porter. „Silk Road’s “The Armory” Terminated“. Bitcoin Magazine (6-avgust 2012-yil). 2013-yil 30-aprelda asl nusxadan arxivlangan.